نگهداری تسمه پولی V
به طور کلی می‌توان گفت که سازه‌ی طراحی‌شده با تسمه-پولی V که به درستی نصب شده باشد، بهترین راهکار برای انتقال قدرت است (به جز برخی شرایط خاص). تسمه V می‌تواند برای سال‌ها با کارآیی کافی کار کند و کمترین نیاز به تعمیرات را برای دستگاه داشته باشد. در ادامه برخی راهکارها را بررسی می‌کنیم که با انجام آن‌ها می‌توانید کارآیی و طول عمر این سازه‌ها را افزایش دهید.
بررسی در حین عملیات
در صورتی که تسمه V شما در حین کار، سر و صدا تولید می‌کنید (noise)، یعنی مشکلی در عملیات وجود دارد. این سرو صدا می‌تواند نتیجه‌ی برخورد تسمه با مانعی در مسیر حرکتش باشد. صدای نامناسب تسمه در حین شروع معمولا به دلیل نصب نامناسب (کیپ نبودن) تسمه یا وجود یک مانع خارجی بین شیار پولی و تسمه است. مانند نفت یا روغنی که روی شیار پولی وجود دارد.
می‌توانید برای عارضه‌یابی، تسمه را جدا کنید و حرکت سازه را بدون وجود تسمه برای یافتن مشکل مشاهده کنید. همچنین توجه به بخش سست (slack) یک تسمه هنگام کار می‌تواند در عارضه‌یابی به شما کمک کند. هر تغییری در بار تحمیل‌شده به تسمه، می‌تواند سبب ایجاد تغییرات در سمت سست تسمه شود. هنگام شروع به کار، یا افزایش بار ناگهانی هنگام حرکت، سمت سست تسمه افزایش می‌یابد. اگر در چنین شرایطی، سستی تسمه بیش از حد بود، باید تسمه را سفت‌تر به دور پولی ببندید.
هر لرزشی در سیستم، سبب می‌شود تا سمت سست تسمه بالا و پایین شود. لرزش‌های بیش از حد، حتی می‌توانند باعث شوند سمت سفت تسمه نیز حرکت کند. علت ایجاد لرزش‌های غیر عادی باید سریع مشخص شده و برای برطرف کردن آن‌ها تلاش کنید.
در صورتی که در یک موتور از یک سری تسمه استفاده می‌کنید، در حالت ایده‌آل، همه‌ی تسمه‌ها سستی (sag) یکسان خواهند داشت. اما حالت ایده‌آل در واقعیت کمتر پیش می‌آید. برای همین سمت سفت تسمه را بررسی کنید تا مطمئن شوید دستگاه به درستی کار می‌کند. در صورتی که یک تسمه بیش از حد سست باشد، باید تسمه را عوض کنید یا نحوه‌ی نصب آن را تغییر دهید.
شرایط بالا می‌تواند به دلیل اندازه‌ی نامساوی شیارهای پولی باشد. این مشکل را می‌توانید با استفاده از پوشاننده (gag) برطرف کنید.
بررسی مرتب شیارها
شیارهای پولی را تمیز و بدون خوردگی نگه دارید. برآمدگی یا وجود جسم خارجی در شیار می‌تواند به تسمه آسیب بزند. وجود غبار، روغن یا هر ماده‌ی خارجی دیگری در شیار می‌تواند سبب ایجاد خوردگی در تسمه یا زنگ‌زدگی شود. بنابراین تا جای ممکن باید از وجود آن‌ها در شیار دوری کنید.
اگر شکل شیار پولی مانند عکس روبرو باشد، هنگام کار، گوشه‌های پایینی تسمه خورده می‌شود و قابلیت گیرکردن تسمه در شیار کاهش می‌یابد.
شیارهای ساییده‌شده سبب می‌شوند تا تسمه‌ای که روی این شیار قرار گرفته، پایین‌تر از سایر تسمه‌ها بچرخند. نتیجه، مشابه شرایطی خواهد بود که تسمه‌ّها به صورت مشابه نصب نشده‌اند. این شرایط انتقال مشتق (differential driving) نام دارد. در این شرایط، تسمه‌هایی که بالاتر می‌چرخند، نسبت به تسمه‌های پایین‌تر، سرعت بیشتری دارند. یکی از نشانه‌های وجود چنین مشکلی در سیستم، این است که برخی تسمه‌ها در سمت سفت سازه، سستی دارند.
همترازی پولی‌ها را به دقت بررسی کنید. ناهمترازی در سازه سبب می‌شود تا تمسه‌ها و شیارها با سرعت زیادی ساییده شوند. وقتی شفت‌ها با یکدیگر موازی نباشند، تسمه‌ها در یک طرف سازه، سفت‌تر هستند و بار بیشتری به آن‌ها تحمیل می‌شود. این تحمیل بار بیش از حد (overload)، سبب ساییدگی تسمه می‌شود که طول عمر کل سیستم را کاهش می‌دهد. اگر ناهمترازی بین خود شیارها باشد، تسمه‌ها با یک زاویه، وارد پولی شده و از آن خارج می‌شوند. این موضوع سبب شکست عملیات و ساییدگی شیار می‌شود.
نحوه‌ی صحیح نصب
نحوه‌ی صحیح نصب تسمه روی شیار پولی باید به شکل مقابل باشد. طریق نادرست نصب نیز در همین تصویر ملاحظه می‌شود.
تناسب تسمه و پولی را رعایت کنید
تسمه‌های V کلاسیک، در شیارهای استاندارد قرار می‌گیرند. به نحوی که سطح بالای تمسه، کمی بالاتر از بالاترین نقطه‌ی پولی قرار می‌گیرد. در ترکیب‌های A-B، تمسه‌ای که در شیار بخش A قرار می‌گیرد، کمی پایین‌تر قرار می‌گیرد و تسمه‌ی بخش B همان جانمایی نرمال را خواهد داشت. در برخی پولی‌های با شیار عمیق، تسمه‌ها پایین‌تر از جایگاه نرمال قرار می‌گیرند.
تسمه‌های باریک، عمدا طوری طراحی شده‌اند که بخش بالای تسمه، خارج از قطر بیرونی پولی قرار بگیرد. بندهای کش‌مانندی در تمسه قرار گرفته‌اند که تقریبا هم‌سطح با قطر بیرونی پولی می‌چرخند. این موضوع سبب می‌شود تا تعیین مدل پولی و محاسبات انتقال قدرت راحت‌تر انجام گیرد.
بدون در نظر گرفتن مدل تمسه و پولی، تسمه‌ها هیچگاه نباید با انتهای شیارها تماس داشته باشند. این موضوع سبب می‌شود تا تسمه لیز بخورد یا حتی دچار سوختگی شود. شیارهایی که به قدری ساییده شده‌اند که باعث می‌شوند تا تسمه به قسمت انتهایی آن‌ها برخورد کند، باید سریعا تعویض شوند. وگرنه کارکرد کلا سیستم را با مشکل مواجه می‌کنند.
تسمه را تمیز نگه دارید
روغن یا هرگونه آلودگی دیگری سبب می‌شود تا عمر تسمه کاهش یابد. تسمه‌ّها را باید با یک پارچه‌ی خشک، هر چند وقت یکبار، تمیز کرد تا از رسوب هر ماده‌ی خارجی روی آن جلوگیری شود. اگر آلودگی تسمه با روغن یا نفت به حدی بود که به بدنه‌ی آن نیز نفوذ کرده بود، تسمه را با متیل کلروفروم یا آب و صابون تمیز کنید. از مواد تمیز‌کننده‌ی قابل اشتعال مانند گازوئیل، تا حد امکان پرهیز کنید.
البته برخی تسمه‌ها، ضد روغن طراحی شده‌اند، اما هر چند وقت یکبار تمیز کردن این تسمه‌ّها نیز سبب می‌شود تا طول عمر آن‌ها افزایش یابد.
استفاده از اسپرهای محافظ تسمه (belt dressing)، به هیچ عنوان برای تسمه‌ّهای V توصیه نمی‌شود، چرا که اثر موقتی دارند. بهترین کار، تمیز نگه داشتن مرتب تسمه‌ها می‌باشد.
ادامه دارد…
